Raport PFR "Oszczędności Polaków" - co z niego wynika?

Najważniejsze obserwacje płynące z raportu:

• Polska ma jedną z najniższych stóp oszczędności w UE
• depozyty rosną, ale realnie tracą wartość
• nadwyżka depozytów nad kredytami jest rekordowa
• struktura aktywów pozostaje silnie zachowawcza
• PPK staje się coraz ważniejszym elementem systemu oszczędności

Niska stopa oszczędności na tle Europy

Stopa oszczędności gospodarstw domowych w Polsce wyniosła w 2023 roku jedynie 2,5%, co plasuje nas na trzecim od końca miejscu w całej Unii Europejskiej. Liderzy zestawienia — Czechy czy Niemcy — przekroczyli poziomy 19%, co pokazuje skalę różnic. Raport podkreśla wyraźną zależność między dochodem per capita a możliwością oszczędzania: im wyższe zarobki, tym większa zdolność do odkładania środków. W Polsce większość budżetów domowych nadal pochłania bieżąca konsumpcja.

Depozyty rosną, ale realnie tracą na wartości

Depozyty gospodarstw domowych rosną w tempie 9–10% rok do roku, a tylko od grudnia 2024 do lipca 2025 przybyło na nich 56 mld zł. To znaczący wynik, ale problemem pozostaje niska realna stopa zwrotu. W całej Unii Europejskiej oprocentowanie depozytów bieżących jest od lat ujemne w ujęciu realnym, a Polska nie stanowi wyjątku. Mimo to Polacy wolą trzymać pieniądze na rachunkach bieżących, które stanowią około 70% wszystkich depozytów.

Konserwatywna struktura aktywów

Zebrane dane potwierdzają, że Polacy preferują najprostsze i najbardziej zachowawcze formy oszczędzania. Akcje notowane stanowią zaledwie około 3% aktywów finansowych, a fundusze rynku pieniężnego — znikome 0,002%. Z raportu wynika też, że dwa miliony Polaków zdecydowało się także inwestować w kryptowaluty choćby bitcoina i śledzić kurs btc usd, co sygnalizuje rosnące zainteresowanie alternatywnymi formami lokowania środków — mimo że ogólna struktura aktywów wciąż pozostaje zachowawcza. Krótkoterminowe zadłużenie pozostaje niewielkie, co dodatkowo pokazuje, że gospodarstwa domowe unikają ryzyka i rzadko korzystają z bardziej zaawansowanych instrumentów finansowych.

Nadwyżka depozytów nad kredytami na rekordowym poziomie

Rosnąca wartość oszczędności widoczna jest także w historycznie wysokiej nadwyżce depozytów nad kredytami. W połowie 2025 roku wyniosła ona 590 mld zł, co odpowiada blisko 15,6% PKB. To jeden z najwyższych poziomów w historii pomiarów. Z jednej strony świadczy o ostrożności finansowej Polaków, z drugiej — o braku impulsu inwestycyjnego, który mógłby przyspieszyć wzrost gospodarczy.

PPK jako rosnący filar oszczędności długoterminowych

Wartość aktywów w PPK na koniec września 2025 r. osiągnęła około 41 mld zł, co oznacza wzrost o 40% rok do roku. Choć poziom uczestnictwa nadal nie jest zgodny z pierwotnymi oczekiwaniami, program stopniowo staje się coraz ważniejszym elementem systemu oszczędności emerytalnych. Jego rozwój wpisuje się w potrzebę budowania długoterminowych oszczędności, które mogą kompensować realne straty wynikające z trzymania środków na depozytach.

FAQ

Dlaczego realnie tracę na depozytach, mimo że ich wartość rośnie?

Ponieważ inflacja przewyższa oprocentowanie rachunków, co obniża siłę nabywczą zgromadzonych środków.

Czy Polacy mają większą nadwyżkę finansową niż kiedyś?

Tak. Nadwyżka depozytów nad kredytami jest rekordowo wysoka, co oznacza duży poziom wolnych środków w gospodarstwach domowych.

Dlaczego Polacy nie inwestują bardziej aktywnie?

Z raportu wynika, że preferują bezpieczeństwo i prostotę, unikając bardziej złożonych instrumentów finansowych, jak akcje czy fundusze.