Jak uzyskać paszport dla małoletniego dziecka?
Do uzyskania paszportu dla małoletniego dziecka jest potrzebna zgoda matki i ojca dziecka lub opiekuna prawnego bądź kuratora. Jeśli rodzice stawią się w urzędzie paszportowym wspólnie, podpiszą zgodę własnoręcznie na miejscu. W trakcie wizyty w urzędzie paszportowym matka i ojciec dziecka muszą okazać ważny dokument tożsamości – paszport albo dowód osobisty.
Wspólna wizyta w urzędzie paszportowym pozwala załatwić sprawę praktycznie od ręki. Co jednak w sytuacji, gdy jeden z rodziców nie może stawić się osobiście na miejscu?
Czy jeden z rodziców może wnioskować samodzielnie o paszport dla dziecka?
Istnieje możliwość złożenia wniosku paszportowego dla dziecka w pojedynkę tylko przez jednego z rodziców. W takiej sytuacji drugi musi dostarczyć do urzędu oryginał zgody w formie pisemnej z własnoręcznym podpisem, przesłać ją ze swojego konta ePUAP albo załatwić sprawę przez e-usługę. Zgoda jest wymagana niezależnie od tego, czy rodzice są małżeństwem, mieszkają razem czy są po rozwodzie.
Każda zgoda musi zawierać prawidłowe dane, w tym datę urodzenia i numer PESEL dziecka. Należy do niej dołączyć również dokumenty tożsamości obojga rodziców. Oprócz tego niezbędne będzie zdjęcie paszportowe małoletniego i potwierdzenie dokonania wpłaty. Warto pamiętać, że przy składaniu wniosku musi być obecnie dziecko, które ukończyło 5 rok życia.
Kiedy zgoda drugiego rodzica na paszport dziecka nie jest wymagana?
Co do zasady do wydania paszportu dla małoletniego dziecka jest potrzebna zgoda obojga rodziców lub opiekunów. Od tej zasady istnieje kilka wyjątków.
Zgoda nie będzie wymagana, jeśli matka lub ojciec zostali pozbawieni władzy rodzicielskiej albo zostało w stosunku do nich wydane orzeczenie o zawieszeniu albo ograniczeniu władzy rodzicielskiej w zakresie udzielenia zgody na wydanie paszportu przez sąd rodzinny. W takiej sytuacji w urzędzie paszportowym trzeba przedłożyć oryginał prawomocnego orzeczenia sądu potwierdzającego pozbawienie albo ograniczenie władzy rodzicielskiej.
Analogiczne zasady obowiązują, jeśli jeden z rodziców zmarł albo ojcostwo nie zostało ustalone. W pierwszym przypadku trzeba do wniosku załączyć akt zgonu, w drugim – odpis zupełny aktu urodzenia dziecka. Niewystarczające będzie z kolei przedstawienie orzeczenia, na podstawie którego sąd postanowił, że małoletni ma mieszkać na stałe z jednym z rodziców.
Co zrobić, gdy rodzic odmawia udzielenia zgody na wyjazd dziecka?
Jeśli między rodzicami występuje konflikt i jeden z nich nie wyraża zgody na wydanie paszportu i wyjazd dziecka za granicę albo nie ma możliwości uzyskania zgody matki lub ojca, może ona zostać zastąpiona przez orzeczenie właściwego sądu rodzinnego. W takiej sytuacji do wniosku o wydanie paszportu załącza się oryginał orzeczenia.
Wniosek do sądu o wyrażenie zgody zastępczej na wydanie paszportu dla małoletniego dziecka może złożyć każdy z rodziców. W jego treści należy wskazać, w jakim celu ma zostać wydany paszport – czy chodzi np. o wyjazd na wakacje, czy na stałe za granicę. Sąd zajmie się rozpatrzeniem sprawy i rozstrzygnie ją, biorąc pod uwagę dobro dziecka. W orzeczeniu ma prawo dodatkowo postanowić, gdzie mają być przechowywane dokumenty dziecka. Na tej podstawie może dojść do sytuacji, w której dowód osobisty będzie się znajdować u ojca, a paszport u matki małoletniego bądź odwrotnie.
– Sąd wyda zgodę na wydanie paszportu dla małoletniego dziecka, jeśli przekona go argumentacja rodzica. Warto pamiętać, że procedura w razie braku zgody rodziców trwa i zezwolenia nie da się uzyskać z dnia na dzień – podkreśla ekspert Kancelarii Adwokackiej Butny. – Obłożenie sądów jest tak duże, że jeśli rodzic planuje wakacyjny wyjazd z dzieckiem pod koniec roku szkolnego, może nie starczyć czasu na formalności. Nawet gdy wniosek zostanie rozpatrzony na posiedzeniu niejawnym, już tylko doręczenie odpisu drugiemu z rodziców i oczekiwanie na ustosunkowanie się do sprawy może potrwać nawet ponad miesiąc. Do tego dochodzi czas oczekiwania na wydanie paszportu przez urząd paszportowy. Z tego powodu o zgodę warto wystąpić z wyprzedzeniem – dodaje ekspert.
Warto pamiętać, że nawet gdy dziecko ma ważny paszport, każda podróż poza granice kraju z jednym z rodziców wymaga posiadania zgody na wyjazd za granicę udzieloną przez drugiego. Dokument powinien być potwierdzony przez notariusza i zawierać przede wszystkim dane osobowe rodzica udzielającego zgody, osoby towarzyszącej oraz dziecka, cel i miejsce wyjazdu, okres zgody czy szczegóły dotyczące podróży, takie jak np. środek transportu czy numer lotu. Warto, aby został przetłumaczony na język angielski.
