Historia

Choć skala kataklizmów z 1997 i 2010 roku była względem siebie niewspółmierna, to powódź sprzed 11 lat również wywołała traumatyczne przeżycia w przypadku tysięcy mieszkańców powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego. Na lata odcisnęła swe piętno, ponieważ za jej sprawą wiele rodzin utraciło dorobek całego życia. Powróćmy na chwilę do tamtych dni.

Dopisali zarówno zwiedzający, jak i pogoda. Wszyscy chcieli zobaczyć nowe muzeum, o jakie wzbogaciło się nasze miasto. Stanowi je odrestaurowany schron przeciwlotniczy na osiedlu Blachownia. Uroczyste otwarcie obiektu odbyło się 11 maja.

Msza św. odprawiona w kościele pw. św. Zygmunta i św. Jadwigi Śląskiej poprzedziła obchody jubileuszu 70-lecia powstania Domu Dziecka oraz 20-lecia Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kędzierzynie-Koźlu.

Początki kozielskiego domu dziecka nie były łatwe. Najpierw był on schronieniem dla dzieci osieroconych, których rodzice zginęli w czasie wojny. Swą działalność rozpoczął 15 kwietnia 1949 r. na mocy decyzji Kuratorium Oświaty Śląskiego Okręgu Szkolnego w Katowicach. Jest jednym z najstarszych domów dziecka w województwie opolskim i zarazem jedyną w mieście oraz powiecie tego typu placówką opiekuńczo-wychowawczą. Przez te wszystkie lata zapewniał dach nad głową i opiekę ponad 1640 wychowankom.

Odkrycia dokonane w ciągu ostatnich tygodni podczas remontu rynku w Koźlu, ucieszyły liczne grono miłośników historii w naszym mieście. Dokonajmy krótkiego podsumowania tych znalezisk.

W historii Koźla spotykamy wiele wybitnych osobistości, które swoją działalnością odcisnęły silne piętno, zauważalne po dziś dzień. Jedną z nich był starosta śląski Johann von Oppersdorff, dobry gospodarz, który potrafił patrzeć w przyszłość.

Eksponaty pozyskujemy w różny sposób i są to głównie darowizny. Ponadto wykopujemy je w miejscach katastrof samolotów, znajdujemy na aukcjach internetowych, złomowiskach, czy też u rolników i gospodarzy, którzy nawet nie wiedzą, jakie „skarby” posiadają. O niektórych dowiadujemy się dzięki poczcie pantoflowej. Wówczas jedziemy, kupujemy je, lub zamieniamy na coś innego - tłumaczy Waldemar Ociepski inicjator i współzałożyciel Stowarzyszenia „Blechhammer 1944” z Kędzierzyna-Koźla.

Gdy w lipcu zeszłego roku pisaliśmy o interesującym, acz niepozornym znalezisku, dokonanym podczas prac ziemnych prowadzonych na rogu ul. Złotniczej i Planetorza w Koźlu, nie spodziewaliśmy, że narośnie wokół niego aż tyle emocji.

W średniowieczu rycerze zakonu maltańskiego na dobre zadomowili się w Koźlu. Otrzymali patronat nad tutejszym kościołem parafialnym. Sprawowali nad nim pieczę aż do 1810 roku. Koźle było ostatnią miejscowością na Śląsku, w której joannici założyli swoją siedzibę. Z upływem czasu miejscowa komandoria tego tajemniczego zakonu była na tyle znacząca, że kilka wieków później miała trafić do nas pokaźna część joannickich skarbów, które ratowano na Malcie przed grabieżą wojsk francuskich.

Mówiąc o zamku w Kędzierzynie-Koźlu, większość z nas wskaże na Koźle. Jednak przez stulecia innym ośrodkiem władzy książęcej były Sławięcice. Już w średniowieczu istniała tam warownia piastowska. Rozkwit miejscowości nastąpił w XVIII i XIX wieku. W miejsce starego zamku zbudowano przepiękny pałac.

Wielu mieszkańców natknęło się na nie, a nawet miało okazję je eksplorować. Jednak dopiero po latach decydują się na to, żeby o nich opowiedzieć. Dotarliśmy do takich osób m.in. na kozielskiej wyspie, pod którą biegnie gęsta sieć tajemniczych korytarzy.

Ponad sto lat temu mówiono na nią Lindenstrasse, czyli Lipowa. W 1945 roku, gdy do Kędzierzyna wkroczyła Armia Czerwona, nazwano ją imieniem Józefa Stalina. Osiem lat później, po śmierci tyrana, wraz z nastaniem odwilży w państwach bloku wschodniego jej patronem został dowódca II Armii Wojska Polskiego - generał Karol Świerczewski. Taka nazwa ulicy przetrwała aż 45 lat, do 1 stycznia 1998 roku.

- Kilka lat temu zgłosiła się do mnie pewna pani z pytaniem, czy na podstawie czarno-białego zdjęcia mógłbym namalować i odtworzyć obraz, który zaginął przed laty. Wyjątkowość tej propozycji była o tyle niezwykła, że chodziło o zaginiony podczas II wojny światowej obraz Jana Matejki „Chrzest Warneńczyka”, z którym związana jest niesamowita historia, opisana w bestsellerze Macieja Siembiedy pt. „444”. Zdaniem znawców tematu w obrazie zakodowana jest przepowiednia dotycząca losów świata - mówi kędzierzyńsko-kozielski artysta plastyk Grzegorz Fuławka.

Kozielska wyspa to bardzo ciekawe miejsce z bogatą historią, której wielu z nas najzwyczajniej w świecie nie zna. Przeszło 100 lat temu założono na niej hodowlę konia śląskiego - zwierzęcia o łagodnym usposobieniu, posiadającego harmonijną budowę ciała i - co najważniejsze - chętnie pracującego z człowiekiem. Koń śląski jest jedną z najcięższych europejskich ras typu gorącokrwistego.

W 1845 roku uruchomiono linię kolejową Opole - Gliwice, biegnącą przez Kędzierzyn.